5 Kasım 2015 Perşembe

Öldüren Vergi, ÖTV

Türkiye'de alkol yasaklarıyla ilgili her düzenlemeye anayasanın ''Devlet, gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu maddelerden, suçluluk, kumar ve benzeri kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için gerekli tedbirleri alır.'' hükmü gerekçe yapılır. Oysa biraz Türkçe bilgisine sahip herkesin anlayacağı gibi anayasanın 58'inci maddesi devlete; 18 yaş üstü gençlerin alkol tüketmelerini önleme görevi değil gençleri alkol düşkünlüğünden yani alkolizm'den koruma görevi veriyor.

Liberalizmin fikir babalarından John Stuart Mill, 1850'li yıllarda yazdığı Özgürlük Üzerine adlı kitabında ''Devletin insanların alkollü içki satın almasını özelikle olanaksızlaştırmasıyla, alkollü içki içilmesini yasaklaması arasında hiçbir fark yoktur'' der. 

Demokratik ülkeler alkol tüketimini bireysel özgürlük alanı olarak nitelendirirken, Türkiye'de özel tüketim vergisi, anayasanın herkes gücü oranında vergi verir ilkesine aykırı olarak alkol tüketimini azaltmak hatta yasaklamak için kullanılıyor. Düşük gelir grubundaki insanlara(Emekli, işçi, memur, işsiz...) özel tüketim vergisiyle aleni bir alkol yasağı uygulanıyor. Belli bir zümreye, belirli bir sosyal sınıfa alkol tüketme özgürlüğü tanınırken, yoksul insanların bu özgürlükten yararlanması engelleniyor.

Diğer yanda,  alkolü içecekler üzerindeki yüksek vergi;  sahte içki üretimini, ucuz uyuşturucu tüketimini ve bağımlılığını teşvik ediyor. Nitekim, 1920-1933 yılları arasında ABD'de uygulanan içki yasağı kaçak içki üreticilerine altın bir çağ yaşatmış, bu dönemde organize suç örgütleri güçlenmiş, uyuşturucu yaygınlaşmış, suç oranları yükselmiştir. Vergiyle alkolü yasaklama politikaları Türkiye'de de benzer sonuçlara yol açmıştır. Öyle ki, yüksek vergi yoksul insanları sahte içki üreticilerinin, kaçakçıların kucağına itmiş, sahte içki nedeniyle binlerce insan yaşamını yitirmiş, bonzai türü ucuz sentetik uyuşturucuların tüketimini ve uyuşturucu bağımlılığını teşvik etmiştir.    

Konu ''tüm kötülüklerin anası'' alkol olduğu için; üniversiteler, vergi uzmanları, siyasi partiler, tüketici dernekleri, STK'lar, esnaf odaları sorumluluk almaktan kaçınmış: Batı'daki vergi uygulamaları ve yasal düzenlemeler hakkında kamuoyunu bilgilendirmemiş; alkol üreticisi firmalar ise, sürekli artan özel tüketim vergilerini satış fiyatlarına eklemekten başka bir şey yapmamıştır. Oysa, çağdaş ülkelerde, alkollü içeceklerin vergilendirilmesi ve diğer yasal düzenlemeler; bira, şarap gibi düşük alkolü içeceklerden rakı viski gibi yüksek alkollü içeceklere, yüksek alkollü içeceklerden uyuşturucu maddelere geçişi önleyici birer araç olarak kullanılmaktadır. Nitekim, bazı ülkelerde bira reklamları serbestken, ağır alkollü içecek reklamları yasaktır. Bazı ülkelerde alkol reklamları için saat kısıtı vardır. Alkolizmin ciddi bir toplumsal soruna dönüştüğü Kuzey Avrupa'da belli saat aralıklarında satış yasağı uygulanmaktadır. Görüldüğü gibi Türkiye dışındaki ülkeler kendi sosyal koşullarıyla, özgün sorunlarıyla uyumlu düzenlemeler yapmışlardır. Türkiye yüksek vergiyle alkol tüketimini düşürme veya yasaklama yoluna giden tek ülkedir.   

Alkol endüstrisiyle ilgili uzun yıllara dayanan bilgi birikimine sahip biri olarak toplumu,, insanları, ilgili kurumları uyarmaya çalıştım. Gazetelerin müşteri temsilcilerine yazdım, sosyal medyada sesimi duyurmaya çalıştım ancak  insanlar kaçak üretilen içkiler nedeniyle ölmeye devam etti, her geçen yıl gençler arasında uyuşturucu tüketimi yaygınlaştı. 

Gerek alkol gerek uyuşturucu bağımlılığının insan ve toplum sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğu bir gerçektir. Ancak bu sorunların yasaklamalarla ortadan kaldırılması olası değildir. Bugün Türkiye'deki alkollü içeceklerle ilgili vergi politikaları; hafif alkollü içeceklerden yüksel alkollü içeceklere, yüksek alkollü içeceklerden uyuşturucu maddeleri geçişi, kaçak ve sahte alkol üretimini teşvik eder niteliktedir. 

Sorun yasaklarla değil, konuyla ilgili evrensel edinimlerden gerekli dersler çıkarılarak ve aklı, bilgiyi öncelleyen yasal düzenlemeler yapılarak çözülebilir.  

http://www.diken.com.tr/turkiyede-gunde-uc-kisi-uyusturucu-kurbani-oluyor-2017de-564-bonzai-olumu/

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder